Homepage Prozawedstrijd Prozawedstrijd 2004 Thijs Vossen Beoordeling BSN
Beoordeling Phuoc Loc - Thijs Vossen door BSN
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Wat is verhalen schrijven toch eenvoudig als je veel te vertellen hebt. Schijnbaar door gewoon op te schrijven wat een personage waarneemt, zonder trucages, poëtische vergelijkingen, ironische zinswendingen, flash-backs en levensbeschouwelijke overpeinzingen, wordt ons door Thijs Vossen een verhaal verteld met een geweldige lading. Dit gaat over heel veel, in een paar bladzijden.
Als redacteur heb je het maar gemakkelijk als in een voorgelegd prozawerk kunt wijzen op een perspectieffoutje, een stilistische uitglijer of een niet-effectieve afronding, want een commentaar is dan snel bedacht. Opbouwende Kritiek. Met die kritiek ben ik snel klaar deze keer: ‘is verankert’ (p. 3) moet eindigen op een d en de eerste alinea is te sleets cliché-matig, met dat ‘voorziet van levensvocht’. Het is prima dat een auteur inzet met een ‘vertellende ik’ die ons inleidt in de verhaalwereld om pas daarna op de ‘belevende ik’ over te gaan, maar het decor van de Phuong Loc hoeft niet neergezet te worden in de tinten van het eigentijdse aardrijkskundeboek.
De rest is formidabel. Het is heel lastig aan te geven waarom een boek, verhaal of wat voor kunstzinnigs dan ook, heel goed is, zonder te vervallen in de retoriek van ‘meeslepend’, ‘aangrijpend’, ‘intens’ of gewoon ‘heel mooi’. Ik ga toch een poging doen: de kwaliteit van dit proza zit in de selectie van wat de ik-verteller registreert en dus ook in wat hij weglaat. Het is heel verleidelijk een alinea in te lassen over wie de hoofdpersoon is, wat hij in Vietnam deed en waarom hij nu naar Europa terugwil en over zijn verontrusting: wat zou die kapitein willen, wat is dat voor volk op die boot. Dat staat er allemaal niet en dus is wat er wel staat, enorm geladen; de lezer ontkomt er niet aan zich van alles af te vragen en wordt daartoe steeds verleid door de helderheid van de observaties. Ik kan niet weten of Vossen daar blij mee is, maar het is precies de kwaliteit die Voskuil etaleert in zijn Bureau-boeken. Door de goede selectie van de genoteerde voorvallen krijgt elke beschrijving betekenis.
Hier zijn dat de opmerkingen over wat er te zien is op de boot, over het uitdrukkingsloze gezicht van de kapitein, over de interactie met een paar andere personages, waarbij de vriendelijke waarschuwingen van Pham Su Sang natuurlijk zorgen voor een mooie spanningsboog. Alles zorgt voor de suggestie dat deze rustige Hollander zijn leven waagt met deze tocht, door zich in te schepen op een gammele schuit met veel te veel passagiers en een onbetrouwbare gezagvoerder. Hij moet dat ook wel doen, want als hij blijft is het voor hem ook afgelopen dat staat er niet maar het is duidelijk genoeg. Het slot krijgt een extra lading doordat de lezer weet wat er met die bootjes vol vluchtelingen vaak gebeurd is; waarschijnlijk is de hoofdpersoon in staat dit na te vertellen omdat hij op tijd van boord gehaald is.
Geen Opbouwende Kritiek deze keer. Deze schrijver dient zich onverwijld bij een uitgeverij te vervoegen.
September 2004, Hans ter Mors
Beoordeling Phuoc Loc - Thijs Vossen door BSN
Homepage Prozawedstrijd Prozawedstrijd 2004 Thijs Vossen Beoordeling BSN